یکی از اولین سوالاتی که در ذهن صادرکنندگان تازه کار ایجاد می‌شود این است که چه روش هایی برای صادرات کالا وجود دارد؟ انتخاب روش از آن جهت اهمیت دارد که تاثیر بسیار زیادی بر روی فعالیت‌ها و اقدامات حین صادرات کالا می‌گذارد.
صادرات کالا دغدغه بسیاری از فعالان اقتصادی و صاحبان کسب‌وکارهای مختلف است. انجام این کار نه تنها برای کشور ارزآوری به همراه دارد، بلکه برای خود صادرکننده نیز می‌تواند سود بسیار خوبی داشته باشد. اما شکی نیست که صادرات مراحل، روش‌ها و فوت و فن‌های خاص خود را دارد. هر اندازه با این موارد آشنایی بیشتری داشته باشید، بهتر می‌توانید در بازارهای صادراتی عمل کنید. یکی از اولین سوالاتی که در ذهن صادرکنندگان تازه‌کار ایجاد می‌شود این است که چه روش‌هایی برای صادرات کالا وجود دارد؟ انتخاب روش از آن جهت اهمیت دارد که تاثیر بسیار زیادی بر روی فعالیت‌ها و اقدامات حین صادرات کالا می‌گذارد. ما در این مقاله سعی می‌کنیم تا ضمن معرفی روش‌های مرسوم صادرات کالا، به مزایا و معایب هر کدام از آنها برای شما اشاره کنیم. تا بدین ترتیب بتوانید به راحتی متناسب با پتانسیل و توانمندی خود، دست به انتخاب یکی از روش‌ها بزنید.
قبل از هر موضوعی پیشنهاد ما این است که برای انتخاب روش صادراتی به تجربه افراد متخصص در این زمینه توجه کنید. هادی نیلی احمدآبادی از صادرکنندگان برتر و مشاور صادراتی است که چندین سال سابقه فعالیت در این عرصه را دارد. او در ویدئو زیر به طور خلاصه صادرات مستقیم و غیرمستقیم را توضیح داده و مزایای هر کدام را براساس تجربیات خود بیان می‌کند.
یکی از اصلی‌ترین روش‌ها برای انجام این کار روش مستقیم است. در این روش، شما کالای تولیدی توسط خود یا دیگران را نه از طریق واسطه، بلکه به صورت مستقیم صادر خواهید کرد. اتفاقا اکثر افراد یا شرکت‌هایی که به فکر صادرات محصولات خود می‌افتند، ابتدا تنها به فکر صادرات مستقیم بوده و به نسبت به آن آشنایی دارند. در این روش فرد یا شرکتی که کالا را تولید کرده، خود صفر تا صد مراحل صادرات آن را نیز بر عهده می‌گیرد. یعنی بعد از تولید محصول، ابتدا باید برای آن در کشور یا کشورهای مقصد دست به بازاریابی صادراتی بزند یا به زبان ساده‌تر مشتری خارجی برای کالای خود پیدا کند. در اینجا ممکن است نیاز به یک سری فعالیت‌ها و اقدامات مربوط به تحقیقات بازار در کشور مقصد باشد. بعد از پیدا کردن فرد یا مشتری مورد نظر در کشور مقصد، وقت آن است که به فکر حمل‌ونقل کالا، انجام تشریفات گمرکی در دو کشور بود. این کار مستلزم صرف وقت و هزینه‌هایی خواهد بود. فراموش نکنید در این خصوص باید ضمانت‌های حقوقی و قانونی از جمله عقد قرارداد و مابقی موارد را نیز مدنظر داشته باشید. نقل و انتقال ارزی و تبادلات بین بانکی از جمله فعالیت‌های دیگری است که هم صادرکننده و هم واردکننده در کشور مقصد با آن روبرو خواهند شد. صادرات کالا نیازمند انجام برخی اقدامات دیگر مانند ثبت سفارش، گرفتن کارت بازرگانی و مواردی از این قبیل است که در این روش به عهده خود شرکت یا فرد صادرکننده خواهد بود. انتخاب این روش برای صادرات مزایا و معایب خاص خود را دارد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم.
هر کدام از روش‌ها مزایا و معایبی دارند که باید با توجه به آنها دست به انتخاب بزنید. یعنی باید شرایط و امکانات خود را مشاهده، ارزیابی و متناسب با آن، اقدام کنید. از جمله مزایای که این روش از صادرات دارد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
امیرحسین عادل‌جو مشاور صادراتی نیز در ویدئو زیر ضمن اشاره به روش‌های مرسوم صادرات به این بحث اشاره می‌کند که شرکت‌ها و صادرکنندگان در انتخاب روش صادرات باید چه نکات و الزاماتی را مدنظر داشته باشند.
به مزایای این روش در بحث صادرات اشاره کردیم. اما روش مستقیم دارای معایبی نیز بوده که اشاره به آنها بهتر می‌تواند شما را با این روش آشنا کند. مهم‌ترین معایبی که روش مستقیم ممکن است برای شما در پی داشته باشد، شامل موارد زیر است:
تقریبا هر آن چیزی که در مورد صادرات به روش مستقیم گفتیم، عکس آن برای صادرات به روش غیرمستقیم صادق خواهد بود. یعنی در این روش شما از طریق یک واسطه این کار را انجام خواهید داد. این واسطه‌ها معمولا می‌توانند شامل شرکت‌های مدیریت صادرات، شرکت‌های بازاریابی بین‌الملل یا حتی بازرگانان کارکشته و اشخاص حقیقی باشند. در این روش شما از طریق عقد قرارداد، تمام یا بخشی از صادرات کالا را به واسطه مورد نظر واگذار خواهید کرد. شرکت یا واسطه‌ای که صادرات محصول را برای شما انجام دهد، بخشی از سود صادراتی را از آن خود خواهد کرد. روش مذکور بیشتر مناسب شرکت‌ها و تجاری است که حجم محصول صادراتی آنها چندان بالا نبوده و به صرفه نیست که برای این کار یک واحد مجزا و نیروی انسانی اختصاص دهند. واقعیت آن است که بسیاری از صادرکنندگان نه در مقیاس بالا بلکه در مقیاس محدود یا متوسط قصد صادرات دارند. بنابراین نیاز است که این دسته از افراد استراتژی دیگری را در پیش بگیرند. معمولا بهترین استراتژی برای آنها، صادرات از طریق واسطه‌ها یا همان صادرات غیرمستقیم است.
در روش غیرمستقیم مزایایی برای صادرکننده وجود دارد که در روش پیشین وجود ندارد. همانگونه که معایبی نیز می‌توان برای آن در نظر گرفت. ما در ادامه به مهم‌ترین این مزایا اشاره خواهیم کرد. ممکن است برای شما یک یا چند مورد از آنها صدق داشته باشد.
علی‌رغم تمام مزایایی که روش مذکور به همراه دارد، اما بد نیست که با معایب آن نیز آشنا شویم. آشنایی با معایب آن باعث می‌شود تا شما اطلاعات بهتری برای تصمیم‌گیری در خصوص انتخاب یکی از این روش‌ها در دست داشته باشید.
به روش‌های مرسوم در صادرات و مزایا و معایب هر کدام اشاره کردیم. ممکن است روش‌های دیگری نیز برای صادرات وجود داشته یا آنکه مزایا و معایب دیگری هم برای دو روش مذکور وجود داشته باشد. اما ما به مهم‌ترین روش‌ها و نکات در این خصوص اشاره کردیم. برای کسب اطلاعات دقیق‌تر و اطلاع از تجربیات میدانی در عرصه صادراتی می‌توانید از مشاوره صادرات استقاده کرده و نظر مهم‌ترین مشاوران صادراتی را در این خصوص جویا شوید.
نظر خود را بگذارید